Act 16 | BOJ | STEP | Onaqa bati bei naŋgi aiyel walwelosib Derbe qureq di branteb. Dena tigelosib Listra qureq gileb. Dia tamo bei soqnej aqa ñam Timoti. A Yesus qa aqa areqalo siŋgilatej qaji. Timoti aqa aniqali a Juda qaji uŋa. A dego Yesus qa aqa areqalo siŋgilatej qaji. Timoti aqa siqali a Grik qaji tamo.

Acts 16

Pol a Timoti osiq ombla na walweloqneb

1 Onaqa bati bei naŋgi aiyel walwelosib Derbe qureq di branteb. Dena tigelosib Listra qureq gileb. Dia tamo bei soqnej aqa ñam Timoti. A Yesus qa aqa areqalo siŋgilatej qaji. Timoti aqa aniqali a Juda qaji uŋa. A dego Yesus qa aqa areqalo siŋgilatej qaji. Timoti aqa siqali a Grik qaji tamo. 2 Listra qure ti Aikoniam qure ti dia Yesus aqa tamo uŋgasari naŋgi maroqneb, “Timoti a tamo bolequja.” 3 Onaqa Pol a Timoti osim ombla na walwelqajqa marsiqa a osiq muluŋ waiyej. Di kiyaqa? Juda tamo uŋgasari sawa dia soqneb qaji naŋgi endegsib qalieeb, “Timoti aqa siqali a Grik qaji tamo.” Naŋgi degsib qalieeb deqa Pol na Timoti osiq muluŋ waiyej. 4 Muluŋ waiysiqa naŋgi aiyel ombla na gilsib qure qureq dia walweloqnsibqa anjam nami Yesus aqa aŋgro 12-pela naŋgi ti Kristen gate kokba ti Jerusalem dia gereiyeb qaji di Yesus aqa tamo uŋgasari naŋgi qusib dauryqajqa deqa minjroqnsib laqneb. 5 Bati deqa Pol wo Sailas wo naŋgi na Yesus aqa tamo uŋgasari naŋgi itnjroqnsibqa Qotei aqa anjam minjreqnab anjam dena naŋgo are siŋgilatetnjroqnej. Deqa bati gaigai tamo uŋgasari gargekoba naŋgi are bulyoqnsibqa Yesus aqa tamo uŋgasari naŋgo miligiq aieqnab naŋgi tulaŋ kobaoqneb.

Pol a ŋeiobilqeiobulosiqa Masedonia tamo bei unej

6 Bati bei Pol na Sailas na Timoti na naŋgi qalub walwelosib Frigia sawa ti Galesia sawa ti dia Qotei aqa anjam mare mare giloqneb. Naŋgi nami Esia sawaq dia Yesus aqa anjam marqa laqnabqa Qotei aqa Mondor na naŋgi saidnjrej. 7 Deqa naŋgi Frigia sawa ti Galesia sawa ti dia laqnsibqa dena walwelosib Misia sawaq di branteb. Dena Bitinia sawaq gilqa laqnabqa Yesus aqa Mondor na naŋgi saidnjrnaqa naŋgi Misia sawa amble potosib aisib torei Troas qureq di branteb. 9 Ariya naŋgi Troas qureq di sosibqa qolo Pol a ŋeiobilqeiobulosiqa Masedonia tamo bei unej. Masedonia tamo di bosiqa Pol aqa ulatamuq di tigelosiq minjej, “Ni Masedonia bosim Qotei aqa anjam na iga aqaryaige.” 10 Pol a ŋeiobilqei degsi unej deqa iga tigelosim Masedonia sawaq aiem. Iga endegsi poigej, “Qotei na iga Masedonia sawaq dia tamo uŋgasari naŋgi Yesus aqa anjam minjrqajqa deqa metgwo.”

Lidia a Yesus qa aqa areqalo siŋgilatej

11 Ariya iga Troas qureq dena qobuŋ gogetosim Samotres nui tiŋyosim aiem. Aisim nui di buŋyosim nebeonaqa Neapolis qureq di tiryem. 12 Dena iga siŋga na walwelosim Filipai qureq di brantem. Qure di nami Rom naŋgi bosib awoeb qaji. Qure di Masedonia naŋgo qure kobaquja. Iga aisim bati gargekoba yala qure dia soqnem. 13 Onaqa Juda naŋgo yori bationaqa iga qure polomq aisim ya qalaq di brantem. Iga are qalem, “Ya qalaq di Juda naŋgo pailyo sawa unu kio?” Degosim aiem. Aisim uŋgasari qudei dia koroesonab naŋgi itnjrsimqa naŋgi koba na awoosim Qotei aqa anjam minjroqnem. 14 Naŋgo ambleq di uŋa bei soqnej aqa ñam Lidia. A gara lent oqnsiq qariŋyeqnaqa tamo naŋgi na awaiyoqneb. Di aqa silali wau. Aqa qure utru Taiataira. A Qotei qa louoqnej qaji uŋa. A ya qalaq di sonaqa Pol na bosiq itej. Bati deqa Qotei na aqa areqalo waqtetonaqa a Pol aqa anjam qusiq poiyonaqa are bulyosiqa aqa areqalo Yesus qa siŋgilatej. 15 Deqa tamo uŋgasari Lidia aqa talq di soqneb qaji naŋgi ti Lidia a ti yanso eb. Onaqa Lidia na iga mergej, “E are bulyosim Tamo Koba Yesus qa ijo areqalo siŋgilatonum niŋgi bole edegosib bosib ijo talq endia iga koba na sqom.” Lidia a tulaŋ siŋgilaej deqa iga aqa talq dia a ombla na soqnem.

Tamo qudei naŋgi Filipai qureq dia Pol wo Silas wo naŋgi qa ŋiriŋosib tonto talq di breinjreb

16 Ariya bati bei iga olo pailyo sawaq aieqnamqa kaŋgal uŋa bei bosiqa gamq di iga itgej. Uŋa di a mondor uge ti soqnej. Mondor uge dena kumbra bunuqna branteleŋqas qaji di ubtsiq minjeqnaqa a quoqnsiqa tamo qudei naŋgi kamba minjreqnaqa naŋgi quoqnsib a silali koba yeqnab osi giloqnsiqa aqa tamo kokba naŋgo baŋq di atoqnej. 17 Iga Pol koba na aieqnamqa uŋa di a iga daurgoqnsiqa tulaŋ koba leleŋoqnsiqa maroqnej, “Tamo naŋgi di Tamo Koba Qotei aqa wau tamo. Qotei a niŋgi oqajqa gam di naŋgi na osorŋgeqnub.” 18 Bati gargekoba uŋa dena anjam degsi maroqnsiq iga daurgoqnej. Onaqa bati bei Pol a uŋa deqa minjiŋ oqnaqa bulosiqa mondor uge di minjej, “E Yesus Kristus aqa ñam na ni mermonum, ni uŋa di uratosim ulaŋ.” Degsi minjnaqa mondor uge dena uŋa di uratosiq ulaŋej.

19 Onaqa uŋa di aqa tamo kokba naŋgi silali oqajqa gam saiinjrnaqa di unsibqa Pol wo Sailas wo naŋgi qa minjiŋ oqetnjrnaqa ojsib koro sawaq joqsib gilsib Rom gate kokba naŋgo ulatamuq dia tigeltnjreb. Tigeltnjrsibqa naŋgo aiyel jejamu laŋa gisaŋnjrsib Rom gate kokba naŋgi endegsib minjreb, “Tamo aiyel naŋgi endena iga tamo uŋgasari qure endia unum qaji gulube koba egeqnub. Naŋgi aiyel Juda tamo. 21 Naŋgi aiyel kumbra osorgeqnub di iga Rom tamo na dauryqa keresai.” 22 Onaqa tamo uŋgasari kalil qure dia soqneb qaji naŋgi anjam di qusibqa Pol wo Sailas wo naŋgi qa minjiŋ oqetnjrnaqa mareb, “Naŋgi aiyel kumbaiŋnjriye.” Degsib marnabqa Rom gate kokba naŋgi na naŋgi aiyel ojsib qaja tamo naŋgo baŋq di atnabqa naŋgi na osib gara bumbraŋyetnjrosib bu toqoŋ na kumbaiŋnjreb. 23 Naŋgi kumbaiŋnjrogargekobatosib tonto talq di breinjrsib tonto tal taqato tamo a minjeb, “Ni na naŋgi aiyel siŋgila na tontnjrsim geregere taqatnjresoqne.” 24 Degsi minjnabqa a naŋgi aiyel joqsiqa tonto tal miligiq dia warum beiq di breinjrsiq ŋamtaŋ kobaquja na naŋgo siŋga gitantetnjrej.

25 Onaqa qolo jige Pol wo Sailas wo naŋgi tonto tal miligiq dia Qotei pailyoqnsib loueqnabqa tamo naŋgi tonto talq di soqneb qaji naŋgi quoqneb. 26 Ariya bati qujai deqa mimiŋ koba dosiqa siŋgila na tonto tal reŋgiŋyonaqa siraŋme kalil waqeleŋeb. Sil kokba kalil tamo naŋgi tontnjreb qaji di pambloŋeleŋeb. 27 Onaqa tonto tal taqato tamo a tigelosiqa ŋam atej siraŋme kalil waqeleŋesonaq unej. Deqa a are qalej, “Tonto tamo kalil naŋgi jaraionub.” Degsi are qalsiqa aqa serie osiq aqa segi jejamu qalqa laqnaqa Pol a maosiq minjej, “Ni ino segi jejamu qalaim. Iga kalil endi unum. Iga jaraiosai.” 29 Pol a degsiqa tonto tal taqato tamo di minjnaqa a na qaja tamo qudei naŋgi metnjrnaq lam osi bosib tonto talq di atnab suwaŋej. Onaqa a tulaŋ ulaugetosiq gindagindaŋosiq urur ti warum miligiq gilsiq Pol wo Sailas wo naŋgo siŋgaq dia ŋam quosiq ŋeiej. Dena tigelosiqa naŋgi aiyel joqsi oqedosiq nenemnjrej, “O tamo kokba aiyel, e kumbra kie yitqa Qotei na e oqas?”

31 Onaqa naŋgi aiyel na minjeb, “Ni Tamo Koba Yesus qa ino areqalo siŋgilatime. Yimqa Qotei na ni ti tamo uŋgasari kalil ni ombla tal qujaiq di unub qaji naŋgi ti oqas.” 32 Degsi minjnabqa a na naŋgi aiyel aqa talq osi gilnabqa naŋgi aiyel na a ti tamo uŋgasari kalil a ombla tal qujaiq di soqneb qaji naŋgi ti Tamo Koba Yesus aqa anjam plaltosib minjroqneb. 33 Onaqa qolo qujai deqa tonto tal taqato tamo a na naŋgi aiyel joqsiqa naŋgo jejamuq di yu yansetnjrej. Osiqa tamo uŋgasari kalil a ombla tal qujaiq di soqneb qaji naŋgi koba na are bulyosib Yesus qa naŋgo areqalo siŋgilateb. Osib naŋgi yanso eb. 34 Onaqa tonto tal taqato tamo a na naŋgi aiyel joqsiqa aqa talq dia warum bei miligiq gilsib iŋgi anainjrej. A ti tamo uŋgasari kalil a ombla tal qujaiq di soqneb qaji naŋgi ti tulaŋ areboleboleinjrej. Di kiyaqa? Naŋgi are bulyosib Qotei qa naŋgo areqalo siŋgilateb deqa.

35 Ariya nebeonaqa Rom gate kokba naŋgi na qaja tamo qudei naŋgi qariŋnjrnab aisib tonto tal taqato tamo di minjeb, “Ni na tamo aiyel di oqeq atim naŋgi gileb.” 36 Onaqa a naŋgo anjam di qusiqa gilsiq Pol minjej, “Gate kokba naŋgi na qaja tamo qudei naŋgi qariŋnjronub bosib e endegsi merbonub, ‘Ni na naŋgi aiyel oqeq atim naŋgi gileb.’ Naŋgi e degsi merbonub. Deqa niŋgi aiyel are lawo na giliye.” 37 Onaqa Pol a anjam di qusiqa qaja tamo naŋgi minjrej, “Aqo aiyel Rom qaji tamo. Rom gate kokba naŋgi na gago une bole bei babtosai. Naŋgi aqo aiyel laŋa ojsib tamo uŋgasari naŋgo ŋamdamuq dia kumbaiŋgosib tonto talq di waigeb. Bini naŋgi lumu na iga olo oqeq atib gilqajqa maronub. Deqa iga gilqasai. Naŋgi segi bosib iga tonto talq endena oqeq atib gilqom.”

38 Onaqa qaja tamo naŋgi Pol aqa anjam di qusibqa naŋgi olo gilsib Rom gate kokba naŋgi minjrnabqa qusib ulaeb. Di kiyaqa? Pol wo Sailas wo naŋgi Rom qaji tamo degsi marnab queb deqa. 39 Deqa gate kokba naŋgi Pol wo Sailas wo naŋgo are latetnjrqa marsibqa tonto talq aisib minjreb, “Bole, iga grotonum.” Degsib minjrnabqa naŋgo aiyel are laonaqa naŋgi na siraŋ waqtetnjrsib jiŋga na joqsib oqedeb. Oqedosib naŋgi aiyel minjreb, “Niŋgi qure endi uratosib giliye.” 40 Degsib minjrnabqa naŋgi aiyel tonto tal uratosibqa walwelosib Lidia aqa talq gileb. Gilsib dia Yesus aqa tamo uŋgasari qudei naŋgi itnjrsibqa Yesus aqa anjam na naŋgo are siŋgilatetnjreb. Osib naŋgi uratnjrsib qure di uratosib gileb.